Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt steeds weer dat beweging een krachtig instrument is bij de preventie en behandeling van dementie. Waarom is bewegen zo goed voor cognitief behoud? Een aantal bevindingen uit recent wetenschappelijk onderzoek:
- Mensen met dementie vertonen een zittende levensstijl en bewegen minder dan hun leeftijdsgenoten zonder dementie. Deze inactiviteit kan bijdragen aan de ontwikkeling en progressie van dementie.
- Oefening is opgekomen als een essentiële interventie om de cognitie positief te beïnvloeden, waaronder het verminderen van het risico op leeftijdsgebonden cognitieve achteruitgang en dementie.
- Fysiek actieve ouderen (≥60 jaar) hebben een verminderd risico op verschillende gezondheidsproblemen, waaronder hart- en vaatziekten, kanker, fracturen, vallen, functionele beperkingen en cognitieve achteruitgang, waaronder dementie en de ziekte van Alzheimer. Ze ervaren ook een betere kwaliteit van leven en verbeterde cognitieve functies.
- Oefening, zowel aëroob als weerstandstraining, wordt besproken als een therapeutische strategie voor de behandeling en preventie van Alzheimer's disease (AD). Oudere volwassenen die regelmatig bewegen, behouden vaker hun cognitieve functies. Onderzoek wijst op beschermingsmechanismen in de hersenen die worden gemoduleerd door lichaamsbeweging, waaronder het effect op amyloïde β-verwerking, ontsteking, de synthese en afgifte van neurotrofinen, en verbeteringen in de cerebrale bloedstroom.
Bewegen als interventie
Kortom, bewegen is een krachtig hulpmiddel in de strijd tegen dementie. Het vermindert niet alleen het risico op cognitieve achteruitgang en dementie, maar draagt ook bij aan een gezonder en actiever ouder worden. Het is van vitaal belang dat we lichaamsbeweging aanmoedigen en promoten als een integraal onderdeel van een gezonde levensstijl, met het potentieel om het begin van dementie uit te stellen of te voorkomen. Multimodale interventies, inclusief een actieve levensstijl, moeten worden aanbevolen voor oudere populaties wereldwijd.
Hoe kan de mantelzorger beweging stimuleren bij ouderen met dementie of Alzheimer: 5 tips voor de praktijk?
Mantelzorgers kunnen een belangrijke rol spelen bij het helpen van ouderen om actief te blijven en te bewegen. Mensen met dementie ervaren niet meer dezelfde prikkels om actief te zijn en kunnen in lethargie verzanden. Zeker als de oudere nog thuis woont is het belangrijk beweging te stimuleren. Hier zijn enkele suggesties voor hoe mantelzorgers ouderen kunnen ondersteunen in verschillende aspecten van beweging:
- Beweging in dagelijkse routine en kleine handelingen
- Huishoudelijke taken: Betrek de oudere persoon bij eenvoudige huishoudelijke taken, zoals lichte schoonmaak, planten water geven of opruimen. Deze dagelijkse activiteiten dragen bij aan lichaamsbeweging. Maak een lijstje met dagelijkse handelingen als geheugensteun.
- Wandelingen: Moedig dagelijkse wandelingen aan, zelfs als ze kort zijn. Dit kan een geweldige manier zijn om de spieren te activeren en frisse lucht op te snuiven.
- Stimuleer vaste sociale contacten en afspraken
- probeer vaste wekelijkse afspraken te maken met familie of vrienden, dit werkt stimulerend en uitdagend en zorgt ervoor dat de oudere de deur uit komt.
- Stel oefenprogramma samen:
- Werk samen met een fysiotherapeut om een geschikt oefenprogramma te ontwikkelen dat is afgestemd op de behoeften en mogelijkheden van de oudere persoon. Deze oefeningen kunnen gericht zijn op het verbeteren van kracht, balans en mobiliteit
- Sport: Zoek naar sport- of bewegingsactiviteiten die geschikt zijn voor de oudere persoon. Sommige gemeenschapscentra bieden speciale lessen of groepssporten voor ouderen aan. Overweeg activiteiten zoals aquarobics of aangepast zwemmen. Overleg met de fysiotherapeut wat haalbaar is.
- Maak oefenmateriaal beschikbaar:
- Door de aanwezigheid van oefenmateriaal en bewegingsapparatuur in het gezichtsveld van de oudere, zoals bijvoorbeeld een fietstrainer, wordt er sneller bewogen. Kijk in de categorie meer bewegen voor ouderen voor toepasselijke suggesties.
- Speel samen spelletjes om te bewegen:
- Veel spelletjes zorgen er voor dat er op een speelse en leuke manier wordt bewogen. Spelletjes vervelen niet snel en en zorgen voor een fijne tijd samen, wat ook heel belangrijk is. Zie hiernaast voor enkele voorbeelden of kijk op deze overzichtspagina.