illustratie van het spelplus logo met de bekende gele plusjes die het motto van spelplus verbeelden: spelplezier met speciale spellen voor senioren

Power of Play: de therapeutische functie van spellen en activiteiten voor jongeren met een beperking

Foto van jongeren met een beperking die het leuke stapelspel spelen voor de fijne motoriek

Hoe spellen jongeren met een beperking helpen ontwikkelen (en blij maken)?

Voor kinderen is spel meer dan alleen afleiding of bezigheid; het is hun leven. Kinderen spelen al eeuwenlang, zelfs voordat het schrift werd uitgevonden. De geschiedenis van spel gaat in ieder geval terug tot de oude Egyptenaren en Grieken en loopt door tot vandaag de dag. Vanaf jonge leeftijd beginnen kinderen de wereld te verkennen via spel.

Spellen spelen een cruciale rol in de ontwikkeling van kinderen en jongeren, ongeacht hun capaciteiten. Voor jongeren met een beperking bieden spellen niet alleen amusement, maar ook een essentiële manier om cognitieve, sociale en emotionele vaardigheden te ontwikkelen. Door middel van spel kunnen jongeren met een beperking nieuwe vaardigheden leren, hun zelfvertrouwen vergroten en waardevolle sociale interacties aangaan. Bovendien kunnen therapeutische spellen helpen bij het verbeteren van motorische vaardigheden en het verminderen van angst en stress. 

Spellen kunnen worden aangepast aan de specifieke behoeften van jongeren met verschillende soorten beperkingen, waardoor ze een inclusieve en toegankelijke vorm van activiteit worden. Het gebruik van spellen in de zorg en het onderwijs biedt een veelzijdige benadering om deze jongeren te ondersteunen bij hun ontwikkeling en welzijn.

Foto van de sensorische lichttafel voor autistische kinderen in het speciaal onderwijs of jeugdopvang

In dit artikel zullen we de rol van spellen in het leven van jongeren met een beperking onderzoeken en belichten hoe deze activiteiten kunnen bijdragen aan hun cognitieve, sociale en emotionele welzijn. We zullen ingaan op de verschillende soorten spellen die beschikbaar zijn en hoe deze spellen effectief kunnen worden ingezet in zowel therapeutische als recreatieve settings. Daarnaast zal het paper inzichten bieden uit recent onderzoek en best practices in de toepassing van spellen voor jongeren met een beperking.

Door het samenvatten van bestaande literatuur en het presenteren van praktijkvoorbeelden, hopen we zorgverleners, ouders en onderwijzers te voorzien van nuttige informatie en strategieën om de levenskwaliteit van jongeren met een beperking te verbeteren. Uiteindelijk streven we ernaar om aan te tonen hoe spellen een waardevol hulpmiddel kunnen zijn in hun dagelijkse leven en hun algehele ontwikkeling kunnen bevorderen.

Onderzoek naar de rol van spellen voor kinderen met een beperking

1. Sportspellen en motorische vaardigheden bij kinderen, adolescenten en jongeren met verstandelijke beperkingen

Sportspellen zijn een van de beste manieren om fysieke activiteit te bevorderen bij personen met verstandelijke beperkingen (VB) en het syndroom van Down (DS). Deze systematische review van de huidige literatuur richt zich op het identificeren en samenvatten van relevante gegevens over motorische vaardigheden en het bepalen of er positieve effecten zijn van sportprogramma's in motorische spellen bij kinderen, adolescenten en jongeren met VB en DS.

Belangrijkste bevindingen:

  • Basketbal wordt aanbevolen als een effectief en praktisch revalidatieprogramma voor kinderen, adolescenten en jongeren met VB en DS.
  • Futsal is ook een interessante en nuttige activiteit voor personen met VB. 
Foto van tafelbowlingbak, leuke activiteit voor kinderen met een handicao

2. De kracht van spel: therapeutische voordelen van spellen voor kinderen met beperkingen

In dit artikel wordt de kracht van spel in de therapeutische behandeling van kinderen met beperkingen onderzocht. Het artikel benadrukt dat speltherapie kan helpen bij het verminderen van gedragsproblemen en het bevorderen van emotionele stabiliteit. Door middel van gestructureerde spelactiviteiten kunnen kinderen hun frustraties uiten, hun zelfvertrouwen opbouwen en leren omgaan met dagelijkse uitdagingen. Speltherapie wordt geprezen om zijn vermogen om kinderen een veilige en ondersteunende omgeving te bieden waarin ze kunnen groeien en leren.

Belangrijkste bevindingen:

  • Vermindering van gedragsproblemen.
  • Bevordering van emotionele stabiliteit.
  • Opbouw van zelfvertrouwen en uiten van frustraties.
Foto van voellotto een sensorisch spel voor kinderen met een handicap of autisme

3. Vrije tijd en plezier voor kinderen met speciale behoeften

Dit rapport van het National Institute for the Empowerment of Persons with Intellectual Disabilities (NIEPID) richt zich op het belang van recreatieve activiteiten en plezier voor kinderen met speciale behoeften. Het rapport benadrukt dat vrije tijd en spel cruciaal zijn voor de algehele ontwikkeling en het welzijn van deze kinderen. Recreatieve activiteiten helpen bij het bevorderen van fysieke gezondheid, het stimuleren van de zintuigen en het bieden van kansen voor sociale interactie. Het rapport beschrijft ook verschillende aangepaste spelactiviteiten die geschikt zijn voor kinderen met verschillende soorten beperkingen.

Belangrijkste bevindingen:

  • Recreatieve activiteiten zijn cruciaal voor fysieke en mentale gezondheid.
  • Spel stimuleert de zintuigen en bevordert sociale interactie.
  • Aangepaste spelactiviteiten kunnen worden aangepast aan verschillende beperkingen.

4. Voordelen van game-based learning in het speciaal onderwijs

Dit artikel onderzoekt de voordelen van game-based learning in het speciaal onderwijs. Het benadrukt dat educatieve spellen een effectieve manier zijn om kinderen met beperkingen te betrekken en te motiveren. Door gebruik te maken van interactieve en meeslepende spellen kunnen leraren complexe concepten op een toegankelijke en boeiende manier overbrengen. Het artikel bespreekt verschillende voorbeelden van succesvolle game-based learning programma's en de positieve impact die deze hebben gehad op de leerprestaties en het zelfvertrouwen van leerlingen met speciale behoeften.

Belangrijkste bevindingen:

  • Game-based learning motiveert en betrekt leerlingen.
  • Complexe concepten worden toegankelijk en boeiend.
  • Positieve impact op leerprestaties en zelfvertrouwen.
Foto van het spel de Knikkertoren voor jongeren en kinderen met een handicap.

Tips voor het selecteren van spellen thuis en in jeugd- en kinderzorg en speciaal onderwijs

De overkoepelende organisatie van Amerikaanse speelotheken streeft ernaar om spellen ook toegankelijk te maken voor kinderen met beperkingen. Ze geven tips voor het selecteren van spellen voor kinderen met speciale behoeften, ongeacht hun beperking (Guddemi, 1990):

  1. Het kind moet mogelijkheden krijgen voor multisensorische stimulatie.
  2. Gemakkelijke en actieve deelname moet worden aangemoedigd.
  3. De omgeving van het spel (binnen-buiten) moet in aanmerking worden genomen.
  4. Er moeten mogelijkheden voor succesvol spel worden geboden.
  5. Zelfexpressie van deze kinderen door middel van spel moet worden bevorderd.
  6. Het moet geschikt zijn voor elk kind en passen bij zijn individuele kenmerken en interesses.
  7. Het moet kinderen veiligheid bieden en lang meegaan.
  8. Het moet goede sociale interactie mogelijk maken.

De overkoepelende organisatie van Amerikaanse speelotheken streeft ernaar om spellen ook toegankelijk te maken voor kinderen met beperkingen. Ze geven tien tips voor het selecteren van spellen voor kinderen met speciale behoeften, ongeacht hun beperking (Guddemi, 1990):

Foto van het Wandspel rekenen / rekenmachine, speciaal voor jongeren en kinderen met een handicap

Populaire spellen in de zorg voor kinderen met een beperking

Voorbeelden van veelgebruikte spellen door zorgprofessionals zijn:

Zintuiglijke spellen: Gericht op het stimuleren van de zintuigen en het verbeteren van sensorische integratie bij kinderen met beperkingen. Bijvoorbeeld, Voelmemo, Voellotto en de set met multi-sensorische ballen omvatten verschillende sensorische ervaringen, wat bijdraagt aan cognitieve ontwikkeling en sensorische verkenning. Hier nog meer zintuiglijke spelletjes voor jongeren.

Bewegingsgerichte spellen: Gericht op het verbeteren van coördinatie, balans en fijne motoriek. Zoals speelballen, de opwindende Air-body rocker, WandelAnders of het altijd leuk BeweegBingo. Helemaal populair en effectief is de aloude hindernisbaan met verschillende spelletjes en uitdagingen om kinderen te activeren en hun fysieke vaardigheden en motorische planning te verbeteren. En voor de jongeren met een overmaat aan energie is de boxing base een heerlijk uitlaatklep. Op deze pagina vind u alle bewegingsspelletjes geschikt voor jongeren.

Taal- en communicatiespellen: Bevorderen taalontwikkeling en sociale interactie. Met Ballen met emoties en Emotie domino kunnen kinderen oefenen met het herkennen van verschillende emoties, wat helpt bij het begrijpen en uiten van emoties.

Breinkrakers en hersenoefeningen: Gericht op het verbeteren van cognitieve vaardigheden zoals geheugen, aandacht en probleemoplossing. Zoals Memory of andere memo-spellen waarbij kinderen paren kaarten moeten matchen, wat hun geheugen en concentratie stimuleert. Vier wint, zeker in de de megagrote, wandvullende versie. Ook de spellen uit de Vragenderwijs reeks zijn geschikt, met name Vragenderwijs Holland of het Seizoenenspel.